موقعيت جغرافيايي و ويژگي هاي طبيعي:
گستره جغرافياي شهرستان درگز از شمال به جمهوري تركمنستان از جنوب به شهرستانهاي قوچان و چناران، از شرق به كلات نادري و از غرب به قوچان منتهي مي گردد. درگز با وسعتي معادل 4309كيلومترمربع براساس آخرين تقسيمات كشوري داراي چهار بخش چاپشلو، نوخندان، لطف آباد و مركزي است. از مهمترين ارتفاعات اين ناحيه زرين كوه، كورانداغ در شمال و قرهداغ در غرب و رشته كوه هزارمسجد در بخش جنوبي را مي توان نام برد. همچنين درونگر، دربندي عليا و زنگانلو در زمره مهمترين رودخانههاي پرآب اين شهرستان به شمار مي آيند. به بركت بارندگيهاي مطلوب و اقليم مناسب اين ناحيه داراي جلگههاي وسيع و دشتهاي حاصلخيز است.
به استناد نتايج بررسيهاي باستانشناسي سال1978ميلادي توسط "ّال، كهل ودنيس ال هسكل"، موقعيت مناسب اقليمي و حاصلخيز دشت درگز زمينه حضور و استقرار گروهها و جوامع انساني را از ديرباز فراهم نموده كه نتيجه اين استقرار، رونق فرهنگي اقتصادي و تجاري منطقه را طي اعصار و قرون به دنبال داشته است. هدف از اين بررسيها، شناسايي مكانهاي باستاني شاخص دشت و معرفي مكانهاي استقرار جوامع پيش از تاريخ در اين ناحيه بوده است. در متون كهن از منطقه درگز با عناوين نيسا، آپاوارتاگي، ابيورد و نساء خاوران و "دارا" نام برده شده كه به اعتقاد صاحبنظران. دارا مخفف داراگرد است که به یاد داریوش هخامنش در زمان تیرذاذ اول اشکانی ساخته شده است. اما آنچه مسلم است درگز خاستگاه و مكان پيدايي اشكانيان و جزيي از سرزمين پارتيان مي باشد و از سويي كشفيات اخير در "بنديان" از اهميت اين ناحيه در عصر ساسانيان حكايت مي كند.
پیشینه تاریخی - فرهنگی:
به استناد نتايج بررسيهاي باستانشناسي سال 1978ميلادي توسط "ّال، كهل و دنيس ال هسكل"، موقعيت مناسب اقليمي و حاصلخيز دشت درگز زمينه حضور و استقرار گروهها و جوامع انساني را از ديرباز فراهم نموده كه نتيجه اين استقرار رونق فرهنگي، اقتصادي و تجاري منطقه را طي اعصار و قرون به دنبال داشته است. هدف ازاين بررسيها، شناسايي مكانهاي باستاني شاخص دشت و معرفي مكانهاي استقرار جوامع پيش از تاريخ در اين ناحيه بوده است. در متون كهن از منطقه درگز با عناوين نيسا، آپاوارتاگي، ابيورد و نساء خاوران و"دارا" نام برده شده كه به اعتقاد صاحبنظران. دارا مخفف داراگرد است که به یاد داریوش هخامنش در زمان تیرداد اول اشکانی ساخته شده است. اما آنچه مسلم است درگز خاستگاه و مكان پيدايي اشكانيان و جزيي از سرزمين پارتيان مي باشد و از سويي كشفيات اخير در "بنديان" از اهميت اين ناحيه در عصر ساسانيان حكايت ميكند. این شهرستان به داشتههای مفاخر و مشاهیر در حوزه علوم عقلی و نقلی معروف است و از مشهورترین چهرههای فرهنگی این سامان می توان به ابوالسعید ابواخیر در حوزه عرفان، انوری ابیوردی از بزرگترین قصیده سرایان تاریخ ادبیات فارسی و علامه عبدالکریم شهرستانی یکی از متکلمین جهان اسلام صاحب کتابالملل و النحل اشاره کرد.
ب: طبیعت و اقلیم درگز
شهرستان درگز با توجه به موقعیت جغرافیایی دارای تنوع آب و هوایی و گیاهی می باشد بطوری که شمال شهرستان دارای دشتهای وسیع و در مقابل وزش بادهای گرم و سوزان دشت قرهقوم قرار دارد و گاهاً درجه هوا دراین نواحی به بالای 40درجه در فصل تابستان می رسد در عوض جنوب آن کوهستانی و دارای آب و هوای سرد و معتدل با زمستانهای طولانی است. به تبع پوشش گیاهی و جانوری نیز تحت تاثیر این تنوع آب و هوای قرار دارد. قسمت جنوب شهرستان که رشته کوه هزار مسجد دربر گرفته دارای درههای عمیق و قلل مرتفع و پوشیده از درختان ارس و گیاهان معطر و داروی و پارکها و جنگلهاست ولی جنوب آن دارای پوشش تنک و با کشاورزی پائیزه است. با این اوصاف روستاهای در این شهرستان قراردارند که از چشماندازهای دلفریب و جذاب که هدف گرشگری می باشند برخوردارند. مانند روستای رشتخوار– دربندی– سنقز– تیرگان– درونگر– زنگلانلو- و کلاته چنار و پارک ملی تندوره می باشد.